wat er gebeurt als het eindelijk gaat regenen
Iedereen kent het gevoel: na een lange, warme en droge dag begint het eindelijk te regenen. Het raam gaat open, je haalt diep adem en denkt: wat ruikt het heerlijk buiten. Maar wat ruik je dan precies, en waarom lijkt die geur zo anders dan bij een gewone regenbui?
Die bijzondere geur na een droge periode heeft zelfs een naam. Wetenschappers noemen het verschijnsel petrichor. Het is een combinatie van verschillende geuren uit de natuur, die door de eerste druppels regen vrijkomen.
de rol van droge grond en planten
hoe de bodem geur opslaat
Tijdens een droge periode verzamelt zich van alles op de grond: stof, minuscule restjes planten, uitwerpselen van kleine diertjes en verschillende stoffen die door bacteriën en schimmels worden aangemaakt. Deze stoffen blijven grotendeels op hun plek zolang het droog is.
Wanneer de eerste regendruppels vallen, slaan ze met kracht op de uitgedroogde bodem. Daarbij komen heel kleine luchtbelletjes los uit de grond. Die luchtbelletjes nemen geurstoffen mee naar boven en laten ze vrij in de lucht. Dat is een belangrijk deel van de typische geur die je ruikt.
planten die oliën afgeven
Planten spelen ook een belangrijke rol. Tijdens droge en warme periodes maken sommige planten speciale oliën aan. Deze oliën komen op de bodem terecht en hechten zich aan aarde en stenen. Zolang het droog is, blijven ze grotendeels vastzitten.
Bij de eerste regen lossen delen van deze oliën op in het water of komen als minuscule druppeltjes in de lucht terecht. Samen met de andere stoffen uit de bodem vormen ze een complex geurboeket, dat wij ervaren als een frisse, aardse en soms kruidige geur.
wat bacteriën met de regenlucht te maken hebben
geosmine: het onzichtbare geurstofje
Een van de belangrijkste stoffen die je ruikt na een warme regenbui is geosmine. Dit is een natuurlijke stof die wordt gemaakt door bepaalde bacteriën in de bodem. Deze bacteriën leven van nature in de aarde en breken dode plantenresten af.
Wanneer regendruppels op de bodem vallen, komt de geosmine vrij in de lucht. Mensen zijn extreem gevoelig voor deze geur; we kunnen geosmine in heel lage concentraties al waarnemen. Het geeft de regenlucht die typische, frisse en licht modderige geur.
waarom we deze geur vaak prettig vinden
Er zijn aanwijzingen dat onze voorouders voordeel hadden bij het herkennen van deze geuren. De geur van vochtige aarde kon bijvoorbeeld betekenen dat er water in de buurt was, wat belangrijk is voor overleving. Daardoor zijn we mogelijk extra gevoelig geworden voor deze geur, en koppelen we die onbewust aan iets positiefs.
warme dag versus gewone regenbui
De geur van regen na een warme dag is vaak sterker dan bij een willekeurige bui in een natte periode. Dat komt doordat er meer stof en oliën zijn opgebouwd op de grond. Hoe langer en droger het is geweest, hoe meer geurstoffen zich kunnen verzamelen. De eerste regenbui werkt dan als een soort startknop die alles tegelijk vrijlaat.
Daarom is die eerste regen na lange droogte bijna altijd het lekkerst om te ruiken. Het is een mengsel van opgeluchte natuur, afgekoelde lucht en een bodem die eindelijk weer even kan ademhalen.
