De bijzondere geur van koffie uitgelegd
Veel mensen vinden koffie heerlijk ruiken, zelfs als ze de smaak eigenlijk niet zo lekker vinden. Dat is opvallend, want geur en smaak hangen vaak met elkaar samen. Toch werkt dat bij koffie net even anders. Om te begrijpen waarom, is het handig om te weten wat er precies gebeurt met een koffieboon.
Een koffieboon is van zichzelf vrij neutraal. De bekende koffiesmaak en -geur ontstaan vooral tijdens het branden. Door de hitte veranderen suikers en eiwitten in de boon. Hierbij ontstaan honderden verschillende geur- en smaakstoffen. Een deel daarvan ruik je sterk, andere zijn alleen in de smaak merkbaar.
Waarom versgemalen koffie zo intens ruikt
De geur is het sterkst op het moment dat je koffie maalt. Door het malen komt er veel meer oppervlak van de boon in contact met de lucht. De vluchtige geurstoffen ontsnappen dan heel snel. Daarom ruikt een zak gemalen koffie bij het openen heerlijk, maar neemt de geur na verloop van tijd af, zelfs als je de koffie goed bewaart.
Je neus is bovendien gevoeliger voor de geurstoffen in koffie dan je tong voor de bittere stoffen. Daardoor kun je koffie enorm aantrekkelijk vinden ruiken, ook al vind je de smaak te sterk of te scherp.
Waarom koffie vaak bitter smaakt
Bitterheid in koffie ontstaat vooral door de combinatie van de soort boon, de branding en de manier van zetten. Hoe langer en heter je koffie brandt of zet, hoe meer bittere stoffen vrijkomen. Dat merk je direct in je kopje.
De rol van de branding
Donker gebrande koffiebonen hebben vaak een krachtige geur en smaak. Voor sommige mensen is dat precies wat ze lekker vinden. Anderen ervaren dit als hard en verbrand. Bij een lichtere branding proef je meer frisse en fruitige tonen en minder uitgesproken bitterheid. De geur is dan vaak wat zachter, maar nog steeds duidelijk herkenbaar als koffie.
Hoe je zetmethode de smaak beïnvloedt
Ook de manier waarop je koffie zet, maakt veel uit. Water dat te heet is, kan meer bittere stoffen uit de maling trekken. Laat je de koffie te lang in contact met water, dan wordt de smaak snel wrang. Dit merk je bijvoorbeeld bij koffie die te lang blijft staan op een warmhoudplaat. De geur blijft redelijk aangenaam, maar de smaak wordt steeds scherper en minder prettig.
Hoe je koffie krijgt die net zo lekker smaakt als hij ruikt
Gelukkig kun je met een paar eenvoudige aanpassingen de kans vergroten dat je koffie net zo smaakt als hij ruikt. Kies om te beginnen voor bonen die passen bij jouw voorkeur. Vind je koffie snel te bitter, ga dan voor een mildere of lichtere branding. Zet koffie bij voorkeur met water dat net van de kook af is, dus niet meer kokend heet.
Gebruik bovendien niet te veel koffie per kopje en laat de koffie niet te lang doorlopen. Proef verschillende soorten en zetwijzen. Zo ontdek je welke combinatie voor jou zorgt voor een kop koffie die niet alleen heerlijk ruikt, maar ook prettig en in balans smaakt.
