Waarom praten mensen eigenlijk in hun slaap?
Praten in je slaap heet ook wel somniloquie. Veel mensen hebben er af en toe last van, vaak zonder het zelf te weten. Je partner, kind of huisgenoot hoort het wel, maar jij wordt er meestal niet wakker van. Toch lijkt het soms alsof iemand hele gesprekken voert of zelfs ruzie maakt in zijn droom.
Slaappraten komt het meest voor bij kinderen, maar ook volwassenen doen het. Het kan één enkel woord zijn, maar ook een hele zin of een korte dialoog. Meestal duurt het maar een paar seconden. Zelden duurt het langer dan een paar minuten.
Wat gebeurt er in je hersenen tijdens slaappraten?
Als je slaapt, doorloop je verschillende fases. Die fases wisselen elkaar meerdere keren per nacht af. In sommige fases zijn je hersenen opvallend actief en juist dan kan slaappraten ontstaan.
De rol van lichte slaap en droomslaap
In de lichte slaap is je lichaam al ontspannen, maar je hersenen zijn nog niet volledig “uit”. Signalen naar je spieren worden wel geremd, maar niet overal even sterk. Daardoor kan er toch geluid uit je keel komen of kun je een paar woorden uitspreken.
In de remslaap, de fase waarin je het meest levendig droomt, is je hersenactiviteit te vergelijken met wakker zijn. Normaal zijn je spieren dan vrijwel volledig verlamd zodat je je dromen niet uitvoert. Toch kan er af en toe een klein signaal doorlekken, waardoor je ineens een zin uit je droom hardop zegt.
Waarom je je er later niets meer van weet
Veel mensen zijn verbaasd als iemand vertelt dat ze in hun slaap praten. Dat komt omdat slaappraten meestal gebeurt terwijl je diep in je slaap zit. Je wordt niet volledig wakker en je hersenen slaan het moment niet op als echte herinnering. Daardoor voelt het de volgende ochtend alsof er niets is gebeurd.
Is praten in je slaap gevaarlijk?
Voor de meeste mensen is slaappraten onschuldig. Het betekent niet automatisch dat je stress hebt of dat er iets mis is met je hersenen. Veel mensen praten alleen in bepaalde periodes, bijvoorbeeld als ze erg moe zijn of veel hebben meegemaakt.
Wel kan slaappraten soms samen voorkomen met andere slaapproblemen, zoals slaapwandelen, tandenknarsen of nachtmerries. Ook bij koorts, een onregelmatig slaapritme of het gebruik van alcohol kan het vaker optreden. Dan is het vaak een signaal dat je lichaam rust nodig heeft.
Kun je iets doen tegen praten in je slaap?
Omdat slaappraten meestal onschuldig is, is behandeling niet nodig. Wil je het toch beperken, dan helpt het om vaste bedtijden aan te houden en voldoende te slapen. Een rustige slaapkamer zonder schermen vlak voor het slapengaan zorgt ervoor dat je dieper en gelijkmatiger slaapt.
Als je partner of huisgenoot veel last heeft van jouw nachtelijke gesprekken, kunnen simpele oplossingen zoals oordopjes of een witte-ruis-machine al helpen. Word je zelf vaak wakker van onrustige nachten, voel je je uitgeput of heb je naast slaappraten ook andere klachten, dan kan het verstandig zijn om met je huisarts te overleggen.
In bijna alle gevallen is praten in je slaap vooral een bijzonder verschijnsel van de hersenen, dat laat zien hoe actief je hoofd ook ’s nachts nog is.
